OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA W GDOWIE
Przed powstaniem styczniowym nie istniały na terenie Galicji żadne zorganizowane struktury straży pożarnych. Obowiązek gaszenia pożarów spoczywał na cechach rzemieślniczych i bractwach. Inicjatorem zakładania takich organizacji na tych ziemiach był hrabia Adam Potocki z Krakowskiego Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych.
Ochotnicza Straż Pożarna w Gdowie należy do najstarszych na terenie małopolski i jest jedną z najbardziej prężnych organizacji społecznych na terenie Gdowa. W sposób oficjalny została założona 18 lipca 1890 roku, co dokumentuje rękopis statutu zdeponowany w lwowskim archiwum. Inicjatorami założenia straży byli: Józef Ślusarczyk (naczelnik poczty), Jakub Zastawniak (Wójt), Józef Morawiecki (Miejscowy lekarz), Wiktor Hebda, Stanisław Fihauser, Rudolf Socki, Paweł Kowal. Józef Ślusarczyk był z tej grupy najbardziej przygotowany do nowych zadań, pełnił bowiem wcześniej funkcję podkomendanta Ochotniczej Straży Pożarnej w Kętach.
Skład pierwszego zarządu Gdowskiej OSP przedstawiał się następująco:
Prezes - Józef Morawiecki,
Naczelnik- Szymon Pieprzyk,
zastępca Naczelnika- Józef Wajda,
Instruktor – Sekretarz - Józef Ślusarczyk,
członkowie: Józef Breger, Jan Boguta i Jan Bonczewski.
Ponieważ Ochotnicza Straż Pożarna w Gdowie od samego początku współpracowała z miejscowym gniazdem Towarzystwa Gimnastycznego ,,Sokół”, któremu przewodził Jan Bonczewski, dlatego za swoje godło przyjęła znak tej organizacji – Sokoła, który towarzyszy druhom do dnia dzisiejszego.
W tym samym czasie społeczność Gdowa ufundowała ręczną sikawkę, a przy straży powołano żeńską drużynę, organizującą życie kulturalne tutejszym mieszkańcom. Grupa liczyła 24 kobiety, a przewodziła im Anna Piech-Dominek. Jak ważna była to inicjatywa, można było się wkrótce przekonać. Gdy po wybuchu wojny do armii wcielono wszystkich dorosłych mężczyzn, to właśnie kobiety przejęły strażackie obowiązki w Gdowie.
Z okazji 20-lecia istnienia Rada Gminy wraz ze społeczeństwem Gdowa ufundowała druhom sikawkę konną oraz sztandar, na którym wyszyto daty 1891- 1911, podobiznę świętego Floriana oraz wizerunek Matki Boskiej Gdowskiej. Zarówno sikawka z 1911 roku, jak i chorągiew przetrwały do dnia dzisiejszego, podobnie jak ozdobne hełmy, przechowywane w tutejszej strażnicy.
W roku 1956 został podarowany pierwszy samochód i motopompa dla druhów od Komendy Wojewódzkiej Straży Pożarnej w Krakowie. Funkcję prezesa pełnił druh Władysław Pieprzyk, a naczelnikiem był druh Władysław Niewiarowski. W roku 1972 rozpoczęto budowę remizy która trwała do 1979 roku. Inicjatorem budowy był m. in. dh Zdzisław Banaś. Na 100 lecie jednostki (w roku 1991) sztandar został udekorowany Złotym Medalem Związku OSP RP. W 1995 roku jednostka została włączona do Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego. W uznaniu za zasługi dla rozwoju ruchu strażackiego w 1998r. OSP w Gdowie przyznano medal Honorowy im. Bolesława Chomicza.
W związku z zwiększającą ilością sprzętu w 2000 roku przystąpiono do rozbudowy strażnicy. Dzięki staraniom druha Mariana Gumułki trafił do OSP samochód MAZDA do ratownictwa drogowego zakupiony przez sponsorów.
17 czerwca 2001 roku odbyły się uroczystości z okazji 110-lecia istnienia jednostki w Gdowie. 2 lata później do druhów trafił Lekki Samochód Ratownictwa Technicznego FIAT DUCATO, zakupiony ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Krakowie, dotacji z Komendy Główne PSP w Warszawie i środków budżetowych Gminy. Tego samego roku na wyposażenie OSP przekazano pompę o wysokiej wydajności, a jednostka została przydzielona do Wojewódzkiej Odwodowej Kompanii Przeciwpowodziowej. Druhowie brali udział w wielu akcjach nie tylko na własnym terenie, ale także w innych częściach kraju, m.in. pożarze lasów w Kuźni Raciborskiej, Akcja Powodziowych w Makowie Podhalańskim, Nowym Sączu, Andrychowie, Zatorze, pożarze hurtowni motoryzacyjnej w Krakowie, powodzi w Tarnowie, Szczurowej i Wadowicach, a także m.in. podczas pożaru hal przemysłowych w Niepołomickiej Strefie Inwestycyjnej.
W 2006r. zostały odnalezione w archiwum we Lwowie ręcznie pisane dokumenty (statut) potwierdzające rejestrację Ochotniczej Straży Pożarnej w Gdowie w dniu 18 lipca 1890r. w Wiedniu.
Dzięki staraniom druhów zakupiono w Niemczech samochód Mercedes oraz karosowano samochód Jelcz ze środków Urzędu Gminy i Zarządu Głównego ZOSP RP w Warszawie. Na wniosek OSP w Gdowie PZU w Krakowie przyznało kwotę 5 700 zł na zakup defibrylatora. Z pieniędzy pozyskanych od sponsorów zakupiono defibrylator ćwiczebny. Dzięki dużemu zaangażowaniu zarządu OSP w Gdowie i Wójta Gminy Gdów Zbigniewa Wojasa został zakupiony nowy samochód gaśniczo-pożarniczy ,,MAN”. Głównymi sponsorami byli: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie, Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych w Warszawie, Urząd Gminy w Gdowie. Samochód został odebrany osobiście przez druhów naszej jednostki w dniu 17 listopada 2009 roku w Kielcach z firmy ,,STOLARCZYK” Po przywiezieniu do remizy dzięki zaangażowaniu druhów samochód został uzbrojony w niezbędny sprzęt i został zgłoszony do Komendy Powiatowej PSP w Wieliczce jako gotowy do działań bojowych.
W 2010r. OSP w Gdowie obchodziła 120-lecie działalności jednostki. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz strażackich i samorządowych, strażacy z Gminy Gdów i Powiatu Wielickiego, delegacja strażaków z Niemiec, zaproszeni goście oraz licznie zebrani mieszkańcy.
W 2013r. Ochotnicza Straż Pożarna w Gdowie zakupiła nowoczesny samochód ratowniczo- gaśniczy z napędem terenowym 4x4. Nowy samochód, zbudowany na podwoziu marki MAN, wyposażony jest m.in. w zbiornik wodny o pojemności 3500 litrów wody wykonany z materiałów kompozytowych, zbiornik na środek pianotwórczy o pojemności 350 litrów, pompę szlamowa, aparaty ochrony dróg oddechowych, agregat prądotwórczy, maszt oświetleniowy sterowany z pilota, autopompę umożliwiającą podanie wody i wodnego roztworu środka pianotwórczego do dwóch nasad tłocznych, linii szybkiego natarcia, zraszaczy i działka wodno-pianowego. Ponadto, w pojeździe zamontowano podstawowy sprzęt niezbędny do walki z pożarami oraz inne narzędzia używane do prowadzenia akcji ratowniczo-gaśniczych.
Zakup pojazdu o wartości 635 000zł. został sfinansowany z budżetu Gminy Gdów (20%) oraz z dotacji pozyskanych ze źródeł zewnętrznych (80%) pochodzących z Komendy Głównej PSP w Warszawie, Komendy Wojewódzkiej PSP w Krakowie oraz Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP.
Nowy samochód pożarniczy wraz z pompą dużej wydajności (wydajność 6000 litrów na minutę) należy do Kompania Specjalnej - Pompowej ,,KRAK" Małopolskiej Brygady Odwodowej. Kompania ta została utworzona rozkazem Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie dotyczącym zorganizowania Małopolskiej Brygady Odwodowej. W skład kompanii wchodzi pięć sekcji opartych na bazie jednostek OSP z terenu powiatów: oświęcimskiego, wielickiego, gorlickiego i chrzanowskiego. Terenem działania kompanii jest obszar województwa małopolskiego. Do jej głównych zadań należy likwidacja skutków gwałtownych ulew lub też powodzi, które mogą dotknąć gminy czy też powiaty leżące w obszarze działań kompanii.
W 2016r. podczas walnego zebrania sprawozdawczo-wyborczego druhowie wybrali nowy zarząd. Obecnie w Zarządzie Ochotniczej Straży Pożarnej w Gdowie działają:
Prezes: Gumułka Zbigniew
V-ce Prezes, Naczelnik: Chwajoł Krzysztof
V-ce Prezes: Gibała Maciej
Z-ca Naczelnika: Kurzydym Marek
Sekretarz: Kopera Damian
Skarbnik: Nowak Dariusz
Gospodarz: Kasprzyk Rafał
Członek Zarządu: Kopera Tadeusz
Członek Zarządu: Świątko Jadwiga
